Geleneksel pazarlama anlayışından ve stratejilerinden yola çıkarak, yaşadığımız dijital dönüşümle birlikte pazarlama fonksiyonları da şekil değiştirdi. Dijital kanalların ortaya çıkışı ve pazarlama faaliyetlerinin bu yeni kanallara entegre olma ihtiyacı ile yeni stratejiler geliştirmek durumunda kaldık. Bu yazıda dijital pazarlama stratejisi nasıl oluşturulur ve uygulamada nelere dikkat edilir bunlardan bahsedeceğim.
Öncelikle pazarlamayı dijital – geleneksel diye ayırt etmekten hoşlanmadığımı hatta bu yaklaşımı doğru bulmadığımı belirterek başlayayım. Israrla dijital dememin sebebi ise kullanılan araç gereçler, ya da enstrümanlar sebebiyle. Yaptığımız iş temelde pazarlama iletişimi.
Dijital Pazarlama Stratejisi Nasıl Oluşturulur?
Dijital pazarlama stratejisi oluşturmaya başlamadan önce nerede olduğunuzu, nereye varmak istediğinizi ve hangi araçları kullanacağınızı net bir şekilde tespit etmeniz gerekiyor. Her işte olduğu gibi strateji geliştirmede de araştırma ve planlama aşaması elzem bir öneme sahip.
Mevcutta uyguladığınız bir pazarlama stratejisi varsa ve hedeflerinizle örtüşmüyorsa ya da performansından memnun değilseniz bir yerde hata yapıyor olabilir ve stratejinizi değiştirmeye ihtiyaç duyabilirsiniz.
Adım adım pazarlama stratejimizi oluşturalım:
Markayı Tanıyın ve Tanımlayın
En temelden başlamak gerekirse temsil ettiğiniz markanın kimliği, kişiliği, dili, iletişim kanalları, hedef kitlesi gibi bilinmesi ya da tespit edilmesi gereken tüm noktaların listelenmesi gerekir.
Markanın iletişim ve satış kanalları, varsa perakende mağazaları ya da diğer 3. Parti satış kanalları tespit edilmeli, bu kanallara özel stratejiler oluşturulmalıdır.
Mevcut Durum Analizi Yapın
Mevcut durumun tespiti planlama sürecinin daha sağlıklı yapılabilmesi için hazırlanmaktadır. Çeşitli veri analizleri ya da farklı teknikler kullanılarak mevcut durum tespiti yapılabilir. Temel prensip olarak şirketi ve markayı etkileyen iç ve dış faktörlerin analiz edildiği mevcut durum tespiti aşaması “Neredeyiz?” Sorusuna cevap bulmak amacıyla yapılır.
En sık başvurulan mevcut durum analizi aracı SWOT Analizidir. Swot analizi; işletmeyi etkileyen iç faktörler olan güçlü yönler ve zayıf yönler ile işletmeyi etkileyen dış faktörler olan fırsatlar ve tehditlerin tespit edilmesiyle oluşturulur.
İlgili İçerik: Swot Analizi Nedir, Nasıl Yapılır?
Swot analizinden sonra en çok başvurulan ikinci analiz (ki çoğu zaman birlikte de kullanılmaktadır) Pest Analizidir.
Pest analizi kabaca politik, ekonomik, sosyolojik ve teknolojik farkındalıklardan oluşan analiz türüdür. Pest analizini SWOT analizinden ayıran en temel özellik, SWOT analizinde tespit edilen dış faktörlere odaklı olarak yapılmasıdır.
İlgili İçerik: PEST Analizi Nedir, Nasıl Yapılır?
Hedef Kitleyi Tespit Edin, Persona Yaratın
Doğru kişilere doğru kanallardan ulaşmak için hedef kitlenizi iyi tanımlamanız gerekiyor. Demografik, sosyolojik ve ekonomik olarak ilgi alanlarını tespit ettiğiniz hedef kitleyi pesonalar yaratarak hedef kitlenizi segmente etmelisiniz. Müşteri segmentasyonunu en iyi yapmanın yollarından biri müşteri personası yaratmaktır.
İlgili İçerik: Persona Nedir, Nasıl Yaratılır?
Dijital Pazarlama Hedef ve Amaçlarını Tespit Edin
Potansiyel müşteriler bulmak, satış gerçekleştirmek, itibar yönetimi yapmak ya da farklı amaçlar. Hedefleriniz her ne ise bunları açık ve net bir şekilde tespit etmelisiniz. Hedeflerin ölçümlenebilir, ulaşılabilir, planlamaya uygun ve sonuç odaklı olması gereklidir.
Rakipleri Analiz Edin
Rakip analizi yapmak dijital pazarlama faaliyetlerinde neredeyse her adımda yol gösterici olan bir çalışma. Özellikle dijital süreçler içi rakip analizi yapmak hem çok kolay hem de veri odaklı sonuçlara ulaşarak strateji geliştirmek mümkün. Bu analiz size kendinizi sektörünüzde rekabet ettiğiniz rakiplerle kıyaslama imkanı sunar. Eğer performansınız düşükse neden düşük olduğunu, rakiplerin neleri farklı yaptığını gözden geçirebilirsiniz.
İlgili İçerik: Rakip Analizi Yaparken Kullanılan Metrikler
Kullanılacak Enstrümanların ve Kanalların Belirlenmesi
Hangi dijital pazarlama araçları hedef kitlenizle uygunsa o araç ve iletişim kanalı ile çalışmalarınızı sürdürmeniz gerekli. Burada müşterilerinize nasıl ulaşacağınız, hangi pazarlama materyalleri ile hangi kanaldan ulaşacağınızı belirlemeniz ve bu doğrultuda aksiyon planı oluşturmanız gerekiyor.
Bütçenizi Planlayın
Stratejinizi hayata geçirmek için harcayacağınız tutarı belirlemeniz gerekiyor. Burada önemli olan yüksek bütçeler değil optimum bütçe çalışması ile hedeflere ulaşmak ve yatırım yapılan miktarın üzerinde getiri elde etmek. Bütçe çalışması yaparken hangi mecraya ne kadar ayıracağınızı hedef kitle-mecra uyumu ile tespit edebilirsiniz.
Zaman Planı Yapın ve Aksiyon Alın
İletişim planını hazırlamak ve uygulamaya geçmek işin en keyifli kısmı. Zaman planına sadık kalarak kampanyanızı ya da stratejik iletişim planınızı bütçeniz dahilinde uygulamanız, uygun mecralarla uygun kitle ile buluşmanız gerekli. Dijital reklam kampanyaları, sosyal medya projeleri, reklam kampanyaları, mailing, sms, push notification çalışmaları, içerik pazarlaması gibi faaliyetleri stratejinize uygun olarak uygulamalısınız. Uygulama aşamasından itibaren performans değerlendirmelerini de takip etmeli ve gereken yerlerde iyileştirme yapabilmek için müdahale etmelisiniz.
Ölçme ve Değerlendirme Aşaması
Kampanyanın başarısını, yapılan yatırımın geri dönüş oranının ölçümlenmesi ve listenin başında belirlediğimiz stratejik amaç ve hedeflere ulaşma oranları mutlaka ölçümlenmelidir. Markanıza koyduğunuz hedefe uygun olan ölçümleme aracıyla kampanyanızın dönüşüm oranını ölçümlemelisiniz. Profesyonel olarak ölçümleme aşamasını en başta hedef belirlerken planladığımı da belirtmeliyim. Bazı durumlarda özel olarak ölçümleme için araçlar kullanmak durumunda kalabiliyoruz. Bu nedenle hedefe uygun araç elde etmek için planlama aşamasında tespit etmekte fayda görüyorum.
Oluşturulan her strateji unutulmamalıdır ki markaya özeldir. Her sektöre göre, markaya göre hatta ürüne göre özel strateji belirlemek mümkündür. Kullanılan kanallar, materyaller de özelleştirilebilir. Önemli ve değerli olan uygun eşleşmeyi yapabilmek. Strateji oluşturmanın önemi de burada belli oluyor zaten.
